​Dure les:
Premie niet betaald, Geen uitkering
HELP! Brand bij de onderburen! Korte tijd later was ook hun bovenetage aan de beurt. Gelukkig heeft niemand lichamelijk letsel. Wat wel een GROOT PROBLEEM is, is dat de VvE-verzekering geen dekking biedt tegen de schade. Simpelweg omdat de premie niet (op tijd) was voldaan.


Haags gezin belandt op straat na onverzekerde brand

​VvE blijkt niet verzekerd
Een brand bij de buren heeft rampzalige gevolgen gehad voor een inwoner van Den Haag. Het vuur sloeg over en veroorzaakte voor ruim 70.000 euro schade in zijn woning. De VvE beschikte echter niet meer over een opstalverzekering waardoor het pand niet herbouwd wordt, meldt Omroep West. Volgens het slachtoffer was de opstalverzekering verlopen. De Hagenaar woont nu met zijn vrouw en pasgeboren kind in een kamer bij zijn schoonouders.

Iedere appartementseigenaar is lid van de VvE
“We hebben het huis gekocht met die verzekering”, zegt de bewoner tegen Omroep West. Op het moment van de brand woonde hij amper een jaar op het adres. “Op papier klopte het allemaal. Maar blijkbaar is er ergens iets misgegaan en heeft de voorzitter van de VvE hem laten verlopen. Niet opzettelijk natuurlijk, maar het is wel gebeurd. Daardoor zitten wij nu met de problemen.” Of ‘verlopen’ betekent dat de verzekering geroyeerd was of opgezegd zonder nieuwe polis af te sluiten, is niet bekend.

"Niet onze schuld"
Van herbouw is voorlopig nog geen sprake. Het huis is onbewoonbaar verklaard. “Als ik het geld had, had ik gelijk een aannemer aan het werk gezet. Het voelt rot. Je wilt dat het gerepareerd wordt. De brand is niet onze schuld, de opstalverzekering is ook niet onze schuld. We voelen ons wel redelijk genaaid”, zegt het slachtoffer.
Nadat duidelijk werd dat er geen geldige verzekering voor het pand was, startte een vriend een crowdfundingsactie om de schade te herstellen. Van de benodigde 70.000 euro is na twee weken 2.300 euro opgehaald. Volgens het slachtoffer wordt er ook nog gekeken of de schade van de brand te verhalen is op de buurman waar de brand ontstond.
bron: amweb.nl

Wijze les
Voor iedere verzekering geldt dat er dekking is op voorwaarde dat de premie (tijdig) is betaald. Wilt u overstappen op een andere verzekering? Geen probleem, maar zeg de dekking pas op nadat u (schriftelijk) is bevestigd dat u dekking heeft op de nieuwe verzekering.
Voor de VvE-bestuurder hopen wij dat er een polis is voor BestuurdersAansprakelijkheid en dat de premie daarvoor wel betaald is. Hem dreigt  aansprakelijkheid gevolgd door een persoonlijk faillissement.

filmpje op Omroep West: Na fikse brand, niks terug van verzekering
'Dit stond niet op de planning. Heftig.' Doordat de opstalverzekering niet was verlengd door de Vereniging van Eigenaren krijgt Kevin niks van de verzekering uitgekeerd nadat zijn huis voor een groot deel afbrandde: https://www.facebook.com/omroepwest/videos/665858063835161/?v=665858063835161

​

Life events twintiger schuiven op
Twintigers van nu gaan in vergelijking met tien jaar geleden later uit huis, volgen langer onderwijs en hebben minder snel een vaste arbeidsrelatie of een koophuis. Ook stijgt de leeftijd waarop zij gaan samenwonen of kinderen krijgen. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.


Huizenbezit
Het huizenbezit van twintigers die niet meer thuis wonen is op alle leeftijden gedaald. Het ontbreken van een vast inkomen maakt het moeilijker om een hypotheek te krijgen, maar ook in de achterliggende jaren de hypotheekregels strenger geworden en de huizenprijzen snel gestegen. In 2017 had bijvoorbeeld 14 procent van de 22-jarige die zelfstandig woonden een koopwoning, in 2008 was dat nog 26 procent. Onder 28-jarigen was dit 50 procent. Zij waren gemiddeld twee jaar ouder dan in 2008.

Vast dienstverband
De huidige twintigers hebben te maken met een arbeidsmarkt waar flexibele arbeidsrelaties steeds gewoner zijn geworden. Het grootste verschil met tien jaar terug, komt dan ook naar voren bij de leeftijd waarop twintigers vast werk hebben. In 2018 had de helft van de 27-jarigen een vaste arbeidsrelatie, tien jaar eerder had de helft van de 24-jarigen al vast werk. Ook is er nauwelijks nog verschil in het aandeel mannen en vrouwen met een vaste arbeidsrelatie, terwijl in 2008 vrouwen op wat latere leeftijd vast werk hadden.

Trouwen en kinderen
Het punt waarop meer dan de helft van de twintigers – gehuwd of ongehuwd – samenwoont, lag begin 2018 bij 28 jaar. In 2008 was dat nog bij 27 jaar. Ook de stap naar een huwelijk zetten twintigers minder snel. In 2008 waren ruim drie op de tien 29-jarigen getrouwd, in 2018 was dat ruim een kwart. De gemiddelde leeftijd bij het eerste huwelijk is tussen 2008 en 2018 gestegen van 30 jaar naar 31,5 jaar voor vrouwen en van 32,8 jaar naar 33,9 jaar voor mannen. De gemiddelde leeftijd waarop vrouwen hun eerste kind krijgen is in deze periode gestegen, van gemiddeld 29,4 jaar naar 29,9 jaar.
bron: InFinance

Leven 'als God in Frankrijk'
Door gebruik te maken van het verschil in koopkracht van je euro's ten opzichte van buitenlandse valuta, kun je ook met een klein pensioen leven 'als God in Frankrijk' in landen als Turkije, Marokko, Thailand, Cambodja en Indonesië. Maar dichterbij huis en eigen cultuur lonkt ook Oost-Europa. Nadeel blijft dat je vrienden, (klein)kinderen en overige familie achterlaat (voordeel voor hen is dat ze er een vakantiebestemming bij krijgen; iets om rekening mee te houden in de vorm van een gastenverblijf).

Ruimer leven
Wil je Nederland niet verlaten dan kun je gebruik maken van het verschil tussen dicht en dun bevolkte regio's binnen Nederland en ruimer leven in de dun bevolkte gebieden van bijvoorbeeld de provincies Zeeland, Limburg en Drente.

Rijk leven
Wil je als pensionado RIJK leven in je eigen omgeving dan zul je daar op tijd je plannen op moeten richten; wij helpen je graag.

​
​----
> Het aantal Nederlanders en Belgen dat naar Hongarije emigreert, groeit flink.

> Hongarije is voor veel pensionado’s een goedkoop alternatief voor bijvoorbeeld Spanje.

​> Gepensioneerden hebben in Hongarije financiële voordelen, waaronder vrijstelling van inkomstenbelasting.
----

‘In 2030 heeft Kerkrade een overschot van bijna 1.500 woningen’
​
Alleen de provincies Zeeland en Friesland zullen in 2030 geen woningtekort kennen. Dat schrijven economen van ABN Amro in hun periodieke rapport Stand van de Bouw. De tekorten zijn het grootst in de Randstedelijke provincies. Opvallend is dat ook de provincies met krimpregio’s met tekorten te maken krijgen. Die zijn dan wel geconcentreerd rond de grote steden, zoals Maastricht, Middelburg en Groningen. Kerkrade krijgt het grootste overschot: 1.454 huizen.

Ondanks de oplopende tekorten neemt de bouw van nieuwe woningen alleen maar af. ABN Amro zag het aantal afgegeven vergunningen in 2019 afnemen met 5,7 procent. De meeste vergunningen worden wel afgegeven waar de nood het hoogst is; Amsterdam, Den Haag en Utrecht bouwen het meest. Desalniettemin heeft Noord-Holland in 2030 een tekort van ruim 67.000 woningen, Zuid-Holland 37.000 en Utrecht ruim 21.000 woningen.

Concentratie
In de provincies met krimpregio’s worden de meeste nieuwe vergunningen afgegeven rond de grotere steden. In Friesland Heerenveen en in Drenthe is dat Assen. Brabant kent over 10 jaar een tekort van ruim 7.000 woningen. De meeste vergunningen zijn er in Breda, Eindhoven, Tilburg en Den Bosch. Buiten de Randstad en de grote steden is een opvallende concentratie van nieuwbouwprojecten te zien in de regio Apeldoorn, Ede en Barneveld.

Oppassen geblazen voor starters
De starters van nu zullen over een jaar of tien -oftewel op het moment dat velen door zouden willen schuiven naar een volgende woning- met de overschotten en tekorten worden geconfronteerd. De overschotten in randgemeenten zullen leiden tot prijsdaling of zelfs vraaguitval. Het is dus maar goed dat zij verplicht aflossen op hun hypotheekschuld, maar wellicht is er straks nog meer nodig.
​bron: amweb

Controle verzekeraar bij (kleine) schademelding
Na de melding van een (kleine) schade controleerde verzekeringslabel Zelf.nl op wiens naam de verzekerde auto geregistreerd stond. Dat bleek niet de verzekeringsnemer te zijn, maar haar zoon. Degene die ook de schade veroorzaakte.

Schade afgewezen
Op grond van de primaire dekkingsvoorwaarden werd de claim van 492 euro afgewezen. In die voorwaarden staat dat het kentekenbewijs op naam van de verzekeringsnemer of diens partner moet staan. Kifid oordeelde dat Zelf in haar recht stond bij het afwijzen van de schade. In april 2015 werd de auto verzekerd bij Zelf, op naam van de klaagster. Haar zoon reed een half jaar later tegen een geparkeerde auto aan. Na controle blijkt dat de auto niet op naam van de vrouw staat, maar op naam van haar zoon. Als Zelf de schade afwijst, verklaart de vrouw dat haar zoon de auto op zijn naam liet zetten, omdat zij zelf vanwege haar werk de auto niet kon ophalen bij het garagebedrijf.

Afschriften
Na gesprekken met de consument vraagt Zelf of de consument met bankafschriften kan aantonen dat zij het was die het aankoopbedrag heeft betaald en ook de wegenbelasting overmaakt. Daarop stuurt de vrouw afschriften toe aan de verzekeraar, afkomstig van een en/of-rekening op naam van haarzelf en haar zoon. Er staat op dat bijna drie weken voor de aankoop 1.260 euro contant is opgenomen en er zijn afboekingen voor belasting zichtbaar. Zelf blijft echter bij het standpunt.

Alternatieve scenario’s
Omdat de consument van mening is dat zij de eigenaar is van de auto, klopt ze aan bij Kifid. Volgens haar doen de alternatieve scenario’s van de verzekeraar niet ter zake. Omdat haar zoon bij de aanvraag nog geen 24 jaar was, meldde ze bij het aanvragen wel dat hij ook de auto zou besturen.

Zwartwit
Volgens Zelf is er echter geen ruimte voor onderhandeling. “In het aanvraagformulier wordt gevraagd of het kenteken op naam van de verzekeringnemer staat. Indien deze vraag ontkennend wordt beantwoord, wordt de aanvraag afgewezen. Hier geldt een zwart/wit beleid”, verweert de verzekeraar zich.

Niet aannemelijk
Volgens Zelf tonen de bankafschriften niet aan dat de moeder wel de eigenaar is van de auto. De auto heeft te koop gestaan voor 700 euro. Daarom is het volgens de verzekeraar niet aannemelijk dat het gepinde bedrag bedoeld was voor de auto. “Uit alle informatie blijkt dat de zoon niet alleen kentekenhouder was, maar ook eigenaar en gebruiker van de auto.”

Primaire dekkingsvoorwaarde
De Geschillencommisse stelde zich de vraag of Zelf een beroep mocht doen op de primaire dekkingsvoorwaarden. De vrouw vond van niet omdat er niet uitdrukkelijk naar was gevraagd. Kifid vond dat geen geldig argument. “Artikel 3 van de voorwaarden bevat een zogenoemde primaire dekkingsomschrijving. Dit houdt in dat Verzekeraar met die bepaling de grenzen heeft omschreven waarbinnen hij bereid is dekking te verlenen. Dat staat Verzekeraar vrij.” Het Kifid oordeelt daarom dat het naar redelijkheid en billijkheid niet onaanvaardbaar dat de verzekeraar een beroep doet op deze voorwaarde en dat daarom de schade terecht werd afgewezen. De uitspraak is bindend.

PAS OP DUS
In dit geval betrof het een kleine schade waar de klant niet failliet van zal gaan. Daarnaast is het feit dat onderzoek is ingesteld uitzonderlijk te noemen.
Reken er echter op dat bij een grotere schade en met name bij letsel vrijwel altijd nader onderzoek zal plaatsvinden. Bij eenzelfde uitkomst als in deze case zullen de zoon en moeder zullen persoonlijk aansprakelijk worden gesteld en daarmee zwaar worden getroffen, waarbij faillissement dreigt!
(NB: de getroffene kan diens schade desnoods via het Waarborgfonds verhalen)
bron: amweb.nl

Veel 65-plussers hebben geen hoog pensioen, maar wel een afbetaald huis. Als ze de waarde die in de stenen zit wilden gebruiken voor een verbouwing of om de kinderen te helpen bij het kopen van een woning, moesten ze tot voor kort hun huis verkopen en een kleinere woning huren. Door hun lage pensioeninkomen slagen zij niet voor de inkomenstoets voor een reguliere hypotheek. ‘Maar veel mensen willen in hun huis blijven, en toch genieten van de waarde die in de stenen zit’, zegt Marja Elsinga, hoogleraar Woningmarkt en Beleid aan de TU Delft. Volgens Elsinga springen steeds meer bedrijven in op de groeiende vraag van senioren die de waarde van hun afbetaalde huis willen benutten [verzilveren], maar niet willen verhuizen.


Verzilverproducten
In Groot-Brittannië en Frankrijk is de markt voor verzilverproducten al verder ontwikkeld, stelt Marja Elsinga: 'In het Verenigd Koninkrijk heb je de raad voor het vrijmaken van vermogen, de Equity Release Council. Die maakt afspraken over fatsoenlijk verzilveren, zonder te groot risico.' Volgens Elsinga is 5% tot 10% van de huiseigenaren potentieel geïnteresseerd in het verzilveren van hun woning.


Hoe de Overwaarde te verzilveren?
- Reguliere (aflossingsvrije) hypotheek
- Huis verkopen en terug huren
- Grond verkopen en erfpacht gaan betalen
- Verzilverlening
- De Opeethypotheek
- De Opeethypotheek met garantie (géén restschuld)


Reguliere (aflossingsvrije) hypotheek
Om hypotheekproblemen te voorkomen zijn de verstrekkingsgrenzen verscherpt: bij aankoop van een woning mag niet meer dan 100% van de woningwaarde worden geleend (Loan-To-Value / LTV) en moet de annuïtaire last (=rente+aflossing) passen bij het inkomen van de aanvragers (Loan-To-Income). De annuïtaire toetsingstabellen worden periodiek opgesteld door het Nibud. Op het moment dat een aanvrager 57 jaar of ouder is, telt zijn pensioeninkomen. Meestal is het pensioeninkomen lager waardoor de 57-plusser minder kan lenen. 
Sinds medio 2018 is de inkomenstoets voor 57-plussers (deels) versoepeld als gevolg van overleg tussen banken, geldverstrekkers, de AFM en het intermediair. In een zogenaamde maatwerk-aanvraag mag een toetsing op werkelijke lasten worden toegepast. De werkelijke last van een aflossingsvrije hypotheek is vanwege het ontbreken van aflossingen uiteraard lager dan een annuïtaire aflossende hypotheek. Hierdoor komt de 57-plusser voor een hogere (aflossingsvrije) hypotheek in aanmerking. Een maatwerk-aanvraag dient uit te monden in een duurzaam houdbare woonsituatie, in andere woorden: de betaalbaarheid op lange termijn moet zeker zijn. De rente zal dan ook voor lange tijd worden vastgezet. 


Huis verkopen en terug huren
​Senioren die niet in aanmerking komen voor een hypotheek of geen banklening willen, kunnen hun huis verkopen en terug huren. Risico is dat de huur vaak hoog uitvalt. Als de bewoners die niet meer kunnen betalen, moeten ze alsnog verhuizen. Het bedrijf Behouden Huis keert daarom een maandelijks bedrag uit -tot maximaal 80% van de waarde van het huis- en geeft bewoners een levenslang woonrecht. De verkopers blijven zelfs officieel eigenaar voor het geval dat Behouden Huis failliet gaat totdat ze uiteindelijk toch verhuizen of komen te overlijden. Daar staat tegenover dat klanten zeker moeten weten dat ze zo lang mogelijk in het huis willen blijven. Behouden Huis keert bij een alleenstaande 80% en bij een stel 70% tot 75% van de woningwaarde uit. Voor wie snel verhuist, is dat nadelig. ‘Als je misschien over een jaar denkt: ik wil toch in een andere stad gaan wonen, moet je niet bij ons zijn’, zegt Rebel.


Grond verkopen en erfpacht gaan betalen
Daarnaast bestaat de mogelijkheid de grond onder het huis te verkopen en vervolgens te pachten, zoals bij de regeling Duowonen van technologiebedrijf DNGB (De Nederlandse Grondbank). Voor het gebruik van de grond betalen huiseigenaren jaarlijks maximaal 3,25% aan erfpachtcanon, die met de inflatie stijgt. De erfpacht ligt daarmee uiteraard lager dan de lasten bij het verkopen en terug huren van het hele huis. Maar ook hier geldt dat huiseigenaren de de woning moeten verkopen als ze de lasten niet op kunnen brengen.

Consumentenbond toont zich kritisch
De Consumentenbond is kritisch over regelingen waarbij particulieren de grond onder hun huis verkopen en die vervolgens pachten, omdat de regelingen naar verhouding duur zijn. ‘Wij raden het absoluut niet aan’, zegt woordvoerder Joyce Donat. Ze wijst erop dat het bedrag dat huiseigenaren krijgen voor de grond vaak lager is dan de som die vrijkomt bij andere verzilverproducten. Bovendien­ stijgt de canon. ‘Wie dat kan betalen, komt waarschijnlijk ook in aanmerking voor een aflossingsvrije hypotheek.’
‘Wij beginnen onze gesprekken altijd met de vraag of iemand al bij de bank is geweest’, zegt medeoprichter Kees van den Bovenkamp van Grondvrij, een ander bedrijf dat de grond onder huizen opkoopt. ‘Want anders kunnen ze beter een hypotheek nemen.’ Grondvrij kent altijd 45% van de woningwaarde toe aan de grond, en keert daarvan 70% tot 90% uit.


Verzilverlening
Deze lening van Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten. In een aantal gemeenten kunnen 57-plussers met deze lening hun woning verbouwen of verduurzamen.


De Opeethypotheek
Nadat outsiders huis verkoop en terug huur- en grond verkoop en erfpacht-constructies hadden bedacht om senioren in hun woning te kunnen laten wonen en daarvoor hun overwaarde te laten toucheren, stapten enige tijd geleden ook de Rabobank en SNS weer terug in de markt van de opeethypotheken. Bij een opeethypotheek kijkt de geldverstrekker niet naar het inkomen, maar naar de waarde van het huis. De lening wordt ineens of in maandelijkse termijnen uitbetaald.  Nadeel van deze producten is dat klanten het risico lopen dat aan het einde van de looptijd toch hun huis moeten verkopen om de lening af te betalen. ABN-dochter Florius heeft met de nieuwe Verzilverhypotheek een regeling opgetuigd waarbij de klant nooit hoeft te verhuizen. Nadeel is dat de rente (die voor de gehele looptijd vastligt) relatief hoog is.

​
De Opeethypotheek met Garantie: Géén restschuld
Afgelopen week introduceerde Vivat haar opeethypotheek genaamd 'Stekkie'. Komende week introduceert ABN haar nieuwe product. ABN betaalt maximaal 70% van de woningwaarde uit, Vivat 50%. Beide banken verstrekken het geld als maandelijkse uitkering. Bij ABN bestaat ook de mogelijkheid in één keer een bedrag op te nemen. Bij beide eindigt de lening pas als de klant verhuist of overlijdt.
Nieuw aan het product van de ABN is de garantie dat de klant nooit met een restschuld blijft zitten.


Niet zonder advies
Een maatwerk-aanvraag is alleen mogelijk door een intensieve samenwerking tussen klant, adviseur en geldverstrekker. Het aantonen van het duurzame karakter van de gekozen oplossing vergt een diepgaand onderzoek- en adviestraject.

Ook voor de andere verzilverproducten is ons advies helder: alleen met advies van ons of een van onze collega's. Kortom, haal er een adviseur bij!
met dank aan FD 

Na onze eerder blogs over een naderende recessie (vals-crisis-alarm? en "alle hens aan dek") verscheen er deze week opnieuw een alarm in de rentegrafieken in de VS.

​
Omgekeerde rentecurve
Conjunctuurwatchers hebben vorige week opnieuw het fenomeen 'omgekeerde rentecurve' waargenomen. Dit is een van de belangrijkste waarschuwingssignalen dat een recessie op komst is. Dat klinkt ingewikkeld, maar is eigenlijk verrassend eenvoudig. Het betekent simpelweg dat het goedkoper is om geld te lenen voor een lange termijn dan voor een kortere looptijd. Dat was vorige week plots het geval in de Verenigde Staten. Daar werd het toen voor het eerst sinds 2007 duurder om geld te lenen voor drie maanden dan voor tien jaar.


Waarom is dat een verontrustend signaal?
Wel, de omgekeerde rentecurve geldt als een van de belangrijkste waarschuwingssignalen in de financiële markten. De afgelopen zestig jaar is het maar één keer gebeurd dat de alarmbel rinkelde zonder dat daarna een recessie volgde. Dat was in 1966. Na een tweede signaal in juli 1969 kwam de waarschuwing alsnog uit. Begin 1970 begon de Amerikaanse economie namelijk aan een economische achteruitgang. Het gebeurde sinds de jaren 1950 overigens ook twee keer dat de rentecurve positief bleef, en er toch een recessie uitbrak, namelijk in 1960 en 1990.


Rente is een psychologisch fenomeen
Wie daarnet zijn wenkbrauwen fronste bij de beschrijving dat lenen op lange termijn goedkoper kan zijn dan op de korte termijn, deed dat met goede reden. Op het eerste gezicht gaat de omkering van de rentecurve namelijk tegen alle logica in. Wie langer afstand doet van zijn geld, zou daar een hogere vergoeding voor moeten krijgen als compensatie voor het risico dat een onverwacht hoge inflatie de coupon oppeuzelt. Toch zijn er verklaringen voor te bedenken. Rente is een heel psychologisch fenomeen, zoals oereconoom John Maynard Keynes ooit opmerkte. Als de financiële markten bedenken dat de inflatie en de economische groei op langere termijn flink lager zullen liggen, zal de langetermijnrente laag blijven.
Als de Amerikaanse centrale bank dan de kortetermijnrente verhoogt, kan de rentecurve ook op de andere looptijden plots snel omkeren. De kans op een dergelijke ingreep is wel klein. De Federal Reserve heeft onlangs aangegeven de rente dit jaar niet meer te verhogen. Een omkering van de rentecurves zal daarom waarschijnlijk eerder geleidelijk gebeuren.

Nog 13,4 maanden de tijd
Moeten beleggers nu de rentecurve op zijn kop is komen te staan stante pede hun aandelen de deur uitgooien? Beter van niet. Onderzoek van AXA Investment Managers leert dat er in de afgelopen veertig jaar gemiddeld 13,4 maanden zaten tussen het omkeren van de rentecurve en de start van de recessie.
Beleggers kunnen ook op de beurs blijven maar daarbij andere oorden opzoeken met hun geld. De Amerikaanse rentecurve is internationaal maar één van de vele. Hoewel die daar dus klingelt, kan ze elders in de wereld weleens geen kik geven. Bovendien is de relatie tussen de rentecurve en de stand van de conjunctuur in, bijvoorbeeld, Europa, een stuk zwakker dan in de VS, ontdekten Menzie Chinn en Kavan Kucko, economen die verbonden zijn aan de universiteiten van respectievelijk Wisconsin en Boston.
Dit neemt niet weg dat het zelden voorkomt dat de grootste economie ter wereld in een recessie belandt zonder dat de rest van de wereld klappen meekrijgt.


Pijnlijke rit omlaag
Volgens beurshuis BMO Capital Markets duurt het na de start van een recessie gemiddeld nog twee maanden voordat de beurzen in een negatief gestemde bearmarkt belanden. Pas als de breed samengestelde S&P 500 20% of meer daalt, komt er officieel een einde aan de optimistische bullmarkt.
Beleggers zijn natuurlijk bij voorkeur al uitgestapt voordat die pijnlijke rit omlaag is ingezet. BMO Capital Markets merkt op dat het niet ongewoon is dat aandelenmarkten standhouden in de twaalf maanden die volgen op het omslaan van de rentecurve, of dan zelfs nog terrein winnen. Wie te snel ervantussen gaat, laat dus potentieel mooie tussentijdse rendementen liggen.
Wie zweert bij deze statistieken, stapt dus een jaar na de omkering van de yield curve uit de markt. Al blijven het natuurlijk gemiddelden. Zo keerde in augustus 2000 de rentecurve om. Na vijf maanden van bijna voortdurende beursdalingen bevond de S&P 500 zich in een bearmarkt die pas twee jaar later zou uitbodemen. Het totaalverlies: bijna 50%.


Beurzen zijn slechte voorspellers
Beleggers die meenden daaruit exacte lessen te kunnen trekken, stapten bij de volgende keer dat de rentecurve negatief werd, in augustus 2006, daarom meteen uit de aandelenmarkt. Toch zou de S&P 500 dan nog een jaar behoorlijk presteren. Na de val van zakenbank Lehman Brothers op 15 september 2008 brak wereldwijd een grote financiële crisis uit. In zes maanden tijd verloor de S&P 500 maar liefst 48% van zijn waarde. Omgekeerd is het ook niet zo dat een beurscorrectie onherroepelijk leidt tot een recessie. Beleggers kunnen in een aanval van paniek de aandelenmarkten flink lager sturen terwijl de economie toch het hoofd boven water houdt. Of zoals de econoom Paul Samuelson het ooit verwoordde: ‘De aandelenmarkt heeft negen van de vijf jongste recessies voorspeld’.


Uitlokken van recessie
Maar zelfs als het lang genoeg goed gaat, zal het niettemin op een bepaald ogenblik toch onherroepelijk slecht gaan. Elke stabiele periode van welvaart creëert na verloop van tijd financiële instabiliteit, merkte de Amerikaanse econoom Hyman Minsky op.
Het verklaart waarom Claudio Borio gelooft dat er een beter alternatief is om recessies te voorspellen dan de omgekeerde rentecurve. In een recente studie stelt de hoofdeconoom van de gerenommeerde Bank voor Internationale Betalingen (BIS) dat het optrekken van de rente door centrale banken minder belangrijk is in het uitlokken van een recessie dan de fase van de financiële cyclus waarin een economie zich bevindt.
Daarbij gaat het onder meer over de omvang van de kredietverstrekking, de hoogte van vastgoedprijzen, en het aandeel van het bruto binnenlands product dat naar het afbetalen van schulden en rentelasten gaat.
De BIS vlooide uit dat deze financiële cyclus in ontwikkelde economieën een veel betere voorspeller is dat er binnen één à twee jaar een recessie komt dan de rentecurve. Er is wel een belangrijke 'maar'. Financiële cycli duren tussen de vijftien en twintig jaar, bij conjunctuurcycli is dat ongeveer acht jaar. Die eerste zullen dus niet altijd die tweede voorspellen.



Met naaldhakken over een slap koord
Allemaal interessant voor beleggers, maar jammer genoeg weinig concreet. De BIS spreekt zich immers niet uit over de fase waarin de Amerikaanse economie zich nu bevindt.
Toch ontwaart het gezond verstand nu al duidelijke knipperlichten. De Amerikaanse economie heeft een lange periode achter de rug waarin geld gemakkelijk en goedkoop te verkrijgen was. Daardoor zijn de prijzen van vastgoed en aandelen flink gestegen, zelfs rekening houdend met de correctie van de afgelopen maanden.
Een knallend rotje volstaat om een stormloop in de richting van de uitgang op gang te brengen. Die verkoopgolf zou dan gaten slaan in de balansen van bedrijven en de huishoudboekjes van gezinnen. De investeringen lopen dan terug, handen gaan op de knip.
​
​
Boodschap voor beleggers
De boodschap voor beleggers is dan dat ze goed moeten kijken naar de ontwikkeling van de schulden en de vastgoedprijzen, en toch ook maar de rentecurve bestuderen. Centrale bankiers hebben een weinig benijdenswaardige taak. Zij moeten met naaldhakken over een slap koord trippelen. Enerzijds moeten ze hun monetair beleid normaliseren, anderzijds mag dat niet ten koste gaan van de economie.

*) Ervaringen uit het verleden, bieden geen garantie voor de toekomst.
bron: FD

Nederland telde in 2018 in totaal 1,9 miljoen ondernemingen, inclusief 1,1 miljoen zzp-ers. De verwachting is dat er nog ruim 1 miljoen zzp-ers bij zullen komen in de komende jaren (met dank aan webcast Reaal Arbeidsongeschiktheidverzekeringen)

Groeifase van een onderneming
Zoals elke levensvorm heeft ook een onderneming een levenscyclus: opstart, groei, stabiliteit. Of en hoe de ondernemer wil groeien. hangt af van diens ambitie. Groei kent trouwens meerdere vormen. Denk daarbij aan omzetgroei, verbreding van het productaanbod, klanttevredenheid en kwaliteit.
De overgang van de ene naar de andere cyclus levert veranderingen op voor zowel de onderneming als de ondernemer. Maar ook in de stabiele fase zullen zich uitdagingen voordoen door onder andere de levenscyclus van de geleverde producten/diensten. Zo kent iedereen het voorbeeld van Kodak: van een stabiele toppositie in markt van fotopapier en filmrolletjes, naar een faillissement; Kodak heeft de bedreiging van de digitalisering volledig gemist. Een succesvoller voorbeeld in de schoenenketen Omoda. Deze familie-onderneming startte in 1875. Zij brachten de schoenen aan huis met paard en wagen. Na verloop van tijd is gekozen om op drukke lokaties fysieke winkels te vestigen om van daaruit hun verkopen te ondersteunen. En in 2007 zijn ze gestart met webshops. Nu blijkt de interactie tussen de webshops en de fysieke winkels een gouden greep. Inmiddels zijn ze vertegenwoordigd in heel Europa.

tip 1 Maak een Plan van Aanpak
Groei vereist een doordachte strategie die je vastlegt in een plan van aanpak. Naast je doelstellingen vermeld je hierin de actuele analyse van de markt en de onderneming. Houvast voor een gedegen analyse biedt oa de S.W.O.T.-analyse (Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threads=Sterke punten, Zwakheden, Kansen en Bedreigingen).
Het Plan van Aanpak helpt je tijdig kansen en bedreigingen te onderkennen en daar goed voorbereid op in te springen. Door periodiek de werkelijkheid naast je Plan van Aanpak te leggen, analyseer je waar de afwijkingen optreden. Door daarnaast de SWOT-analyse bij te werken, houd je zicht op de marktontwikkelingen en de kansen en bedreigingen die deze met zich meebrengen. Ook biedt dit Plan van Aanpak de basis voor een goede kostenbeheersing, essentieel voor een gezonde onderneming. Leg ook een Plan B vast voor als je hoofdplan het niet blijkt te redden.

tip 2 Doe waar je goed in bent 
De in het Plan van Aanpak omschreven sterke punten en zwakheden bieden een prima houvast om datgene te doen waar je sterk in bent en uit te besteden waar je minder bedreven in bent. Zo zal menig vakman administratieve  en/of commerciële vaardigheden missen. Het moeten volbrengen van administratieve en/of commerciële taken levert hem stress op, hetgeen hem de lol in het ondernemen ontneemt.
Op beide gebieden is plenty ondersteuning te vinden. Maak er gebruik van! Je administratie moet immers accuraat en tijdig bijgewerkt zijn om goed zicht te houden op je liquiditeiten, vorderingen en verplichtingen. En acquisitie plegen is een must om je producten /diensten aan de man te brengen. 

tip 3 Overweeg partnerships
In het verlengde van tip 2 kun je dingen ook slimmer doen door samen te werken met bestaande partijen die jou maar wat graag willen bedienen om zelf een betere bezetting te krijgen. Deze informatie komt rechtstreeks uit jouw marktanalyse en biedt kansen door het bundelen van krachten en vaardigheden met of outsourcen aan ondernemers met complementaire diensten/producten. Denk hierbij aan de kledingwinkel die haar klanten een aperitief aanbiedt, verzorgt door de lokale slijter of horeca-uitbater. Een ander voorbeeld is een intensieve samenwerking met je accountant en/of financieel adviseur die je wellicht ingangen kan verschaffen bij voor jou interessante partijen.

tip 4 Test je groeiscenario met bestaande klanten 
Test je omzetverwachtingen door op kleine schaal te product/dienst aan de man te brengen, voordat je je er volledig op richt. Zo kan een thuisbakker die denkt een winkel te beginnen de markt testen door met een marktkraam haar baksels aan de man te brengen. Bij succes kan ze haar publiek meenemen naar haar winkel. Ook zou ze de concurrentie goed te bestuderen om te bezien hoe haalbaar bijvoorbeeld haar omzetverwachtingen zijn. Grote consumentenbedrijven bieden hun testproducten aan via Scoopy en ook Google test nieuwe mogelijkheden door deze als startups een tijdje een kans te geven. Om de verkooppotentie te testen zonder bestaande klanten kun je ook eens googlen op de termen 'user testing methods', 'similar web' en 'smoke test'.

tip 5 Zorg voor een financiële buffer
Twee dingen weet je zeker in het leven: je gaat dood en je moet belasting betalen. Zorg voor dat laatste dus dat je de af te dragen belasting (BTW, Loonheffingen, IB, Vpb) direct apart zet, het zijn immers eigenlijk jouw centen niet. Zorg daarnaast voor een up-to-date financiële administratie zodat je direct inzicht hebt in je vorderingen, verplichtingen en beschikbare liquiditeit. Hou je kosten, je doelinkomen en je break-even-punt scherp in de gaten, zodat je tijdig kunt ingrijpen.
Geld-tekort is een absolute bron van stress. Een financiële buffer kan een tekort aan liquiditeiten (tijdelijk) voorkomen. Het hebben van een plan B kan de stress enigszins verlichten, omdat je -mocht het misgaan- een uitweg hebt.

Heb je een vraag over dit bericht of wil je meer weten over onze begeleidingsmogelijkheden of financieel advies? Neem dan gerust contact met ons op.

​Veel jongvolwassenen tussen 25 en 34 jaar hebben een hekel aan geldzaken. Als reden voor die ‘geldregelhekel’ noemen ze vaak ‘dan zie je meteen wat er over is van je inkomsten en daar krijg ik stress van’, ‘het is zelden goed nieuws’ en 'je wordt met de neus op de feiten gedrukt’.
Andere redenen zijn ‘ik heb er geen tijd voor’, ‘ik kan wel leukere dingen doen in die tijd’ en ‘ik vind het een rotklus’. Een en ander is te lezen het rapport van de FinQ Monitor 2019.

Grote financiële beslissingen
De uitkomsten zijn zorgelijk. Juist de groep 25- tot 34-jarigen zit in een levensfase waarin ze grote financiële beslissingen moeten nemen. Denk aan het kopen van een huis, trouwen en een gezin stichten. Ook zouden ze in deze periode van hun leven aandacht moeten besteden aan de opbouw van hun pensioen.
Budgetinstituut Nibud maakt zich al langer zorgen over jongeren en jongvolwassenen die geen goed inzicht hebben in de eigen financiën. Onderzoek wijst uit dat bijna de helft van de 18- tot 30-jarigen onvoldoende financieel bewust is.

Jong geleerd…
De beste oplossing om hierin verandering te brengen, is jongeren zo vroeg mogelijk met geld leren omgaan. Jong geleerd is immers oud gedaan. Dat is ook de achterliggende gedachte van de Week van het geld, die elk jaar in maart wordt gehouden. Tijdens deze themaweek besteden basisscholen extra aandacht aan omgaan met geld en geven financiële professionals gastlessen op basisscholen in heel Nederland.
Op deze manier wil initiatiefnemer Wijzer in geldzaken de financiële zelfredzaamheid van jongeren bevorderen. Tijdens de week is er aandacht voor onderwerpen als het uitstellen van impulsaankopen, sparen, leren dat je niet alles kunt kopen maar moet kiezen en dat wensen kunnen veranderen. Stuk voor stuk vraagstukken die helpen om de basis te leggen voor financiële zelfredzaamheid.

Meer weten en inspiratie
Dit jaar vindt deze themaweek plaats van 25 t/m 29 maart. Wil je meer weten over het programma of inspiratie opdoen voor leuke activiteiten die je thuis met je kinderen kunt doen? Kijk dan op de website van de Week van het Geld.
Heb je een vraag over dit bericht of wil je meer weten over financieel advies? Neem dan gerust contact met me op.

Waterstof geldt als een veelbelovende energiebron, zeker wanneer het duurzaam wordt geproduceerd. Een nadeel: de waterstofproductie kost tamelijk veel energie, nu vaak nog afkomstig van fossiele elektriciteitscentrales; niet echt groen dus....

Oplossing: een Belgische ontdekking
Belgische onderzoekers van de Katholieke Universiteit Leuven hebben nu een zonnepaneel ontwikkeld, dat waterdamp uit de lucht door middel van opgewekte zonne-energie direct omzet in groene waterstof. De universiteit zegt 0,25 m3 waterstof per paneel per dag te kunnen produceren, wat neerkomt op een rendement van 15 procent.

Leven los van het gas- en electriciteitsnet 
Het door de onderzoekers ontwikkelde paneel produceert dus het hele jaar rond gemiddeld 250 liter waterstof per dag. Met twintig panelen kan een gezin jaar zonder elektriciteit of gas van het net leven.

Van luchtvochtigheid naar Gecomprimeerde opslag van waterstof
​Elektroden in het paneel op basis van nikkel en ijzer splitsen water in waterstof- en zuurstofgas. Een membraan zorgt ervoor dat beide gassen gescheiden blijven. Dit paneel gebruikt luchtvochtigheid (=waterdamp) en zet die om naar waterstof door middel van opgewekte energie van het pv-paneel zelf. Het opgevangen waterstof wordt opgevangen en gecomprimeerd opgeslagen. Bij hoge luchtvochtigheid kan waterstof worden gemaakt uit zonne-energie en gebruikt voor het verwarmen van het huis.

Groot voordeel ten opzichte van gebruikelijke techniek
De overeenkomst met de gebruikelijke techniek is dat er groene waterstof en zuurstof vrijkomen. Bij de gebruikelijke techniek wordt echter groene waterstof gemaakt met groene elektriciteit en vloeibaar water, met behulp van elektrolyse. De benodigde enorme elektrolyser gebruikt nogal wat elektriciteit. Daarnaast moet het vloeibare water gezuiverd worden voor gebruikt, wat ook weer energie kost.
Bij de nieuwe techniek is het paneel niet eens gekoppeld is aan het elektriciteitsnet en maakt het geen gebruik maakt van een enorme elektrolyser. En de waterdamp is klaar voor gebruik en overal beschikbaar.

Complementaire bijdrage aan energietransitie
Johan Martens van de KU Leuven werkte tien jaar aan de ontwikkeling van het waterstofzonnepaneel.  Het geheel is volgens Martens een eenvoudig systeem dat vooral dient als opslag van energie en zo complementair bijdraagt aan de energietransitie. Hoewel het zonnepaneel bruikbaar is voor de productie van zonne-energie en waterstof, kan dat niet allebei tegelijkertijd.
 
De techniek in het echt
Momenteel wordt een praktijktest opgestart in de Belgische plaats Oud-Heverlee. Daar komen de panelen te liggen op een verduurzaamde boerderij. Of de panelen geschikt zijn voor massaproductie zal over een klein jaartje duidelijk worden. In het demonstratieproject wordt de waterstof waarschijnlijk opgeslagen onder de grond. In de bodem is de temperatuur constanter waardoor minder drukschommelingen optreden.

Hoogste rendement door collectieve toepassing
Mocht de praktijkproef leiden tot een commercieel product, dan verwacht Martens dat het rendabeler zal blijken de waterstofpanelen collectief toe te passen, dus voor een groep woningen in plaats van individuele woningen. Twintig zonnepanelen moeten voldoen om een gemiddeld gezin een jaar lang van elektriciteit óf warmte te voorzien. Een opslagtank waarin onder hoge druk 4 kubieke meter gecomprimeerd waterstofgas opgeslagen kan worden, moet volgens Martens volstaan. Bij een geslaagde proef wil Martens ook kijken of de pure zuurstof die overblijft bij de productie van het waterstof gebruikt kan worden in de zorg.
​bron: installatieprofs.nl