Natuurlijke gebouwenkiller: de Japanse Duizendknoop

Het plantje Japanse Duizendknoop (Fallopia japonica) wordt tot de meest invasieve exoten gerekend. Is de plant eenmaal gevestigd, dan is hij zeer moeilijk weer weg te krijgen. Door zijn sterke groeikracht worden inheemse plantensoorten verdrongen. De sterke wortelstokken en stengels van de Japanse duizendknoop zijn in staat om schade te veroorzaken aan gebouwen, leidingen en wegen.

Fiks in de problemen
Verdringing inheemse soorten
Door de snelle groei en het gesloten bladerdek van Japanse duizendknoop worden inheemse plantensoorten verdrongen. Ook het aantal soorten ongewervelde dieren neemt af in door duizendknoop gedomineerde vegetaties.
Schade aan gebouwen, leidingen en wegenDe sterke wortelstokken en stengels van Japanse duizendknoop kunnen schade veroorzaken aan gebouwen, leidingen en infrastructuur. Ook oevers en taluds worden instabieler door verdringing van de ondergroei, vooral in de winterperiode als de bodem onbedekt is.

Waardedaling vastgoed
Door te investeren in de aanpak van Japanse duizendknoop kan mogelijk voorkomen worden dat de situatie in Nederland vergelijkbaar wordt met die in Engeland. Daar zijn de problemen zo groot geworden, dat er sprake is van waardevermindering van bouwkavels en vastgoed als de soort wordt waargenomen.

Extra kosten
De aanwezigheid van Japanse duizendknoop betekent extra kosten voor beheerwerkzaamheden, zoals kosten voor monitoring, voorlichting personeel, bestrijding en nazorg. Extra kosten kunnen ook zitten in voorzorgmaatregelen om verdere verspreiding te voorkomen zoals het schoonmaken van machines, reinigen van grond, controleren van grond op aanwezigheid van Japanse duizendknoop etc.

Herkenning

​Japanse duizendknoop is een snel groeiende plant die stengels maakt die gemakkelijk 2 tot 3m halen in een groeiseizoen.​

---

​De stengels zijn opgebouwd uit holle compartimenten en lijken enigszins op die van bamboe en zijn groen met roodachtige vlekjes. Op de grens tussen twee stengelcompartimenten bevindt zich een knoop waaruit een zijtak met bladeren groeit.

---

De grote bladeren zijn lichtgroen en hartvormig. De plant bloeit in augustus en september met crèmewitte bloemen.

---

Preventie: kosteneffectief

Preventie is de beste en meest kosteneffectieve aanpak van Japanse duizendknoop.
Als er werkzaamheden zijn op, of in de buurt van plekken waar Japanse duizendknoop staat, zorg dan dat er geen wortel- of stengelfragmenten worden verspreid waardoor nieuwe haarden kunnen ontstaan. Controleer en reinig kleding en machines na de werkzaamheden. Voorkom dat grond getransporteerd wordt waarin zich mogelijk nog delen van wortelstokken en stengels bevinden. Afvoer van ‘verontreinigde’ grond moet zorgvuldig gebeuren, langs vooraf vastgestelde routes.
​
Aangetroffen planten bestrijden
Voor kleine groeiplaatsen (<1 m²):

1. Probeer de plant te verzwakken door de stengels meerdere keren per groeiseizoen af te knippen. Voer de stengels en plantenresten af in de grijze bak (restafval).
2. Probeer de uitlopers heel secuur te verwijderen, zonder dat er wortels achterblijven.
3. Eventueel kan een wettelijk toegestaan onkruidbestrijdingsmiddel toegepast worden aan het einde van het groeiseizoen (september). 
   Zie onder bij Bestrijding

Voor grote groeiplaatsen (>1 m²):

1. Breng als terreinbeheerder in kaart waar de plant voorkomt.
2. Zorg ervoor dat deze plekken niet worden meegenomen in het reguliere maaibeheer, vanwege het risico op verdere verspreiding.
3. Maai de plekken waar de planten voorkomen vaker per seizoen en voer het maaisel af naar een gecertificeerd composteerbedrijf.
4. Controleer en reinig kleding en machines na werkzaamheden.
5. Combineer verschillende bestrijdingsmethoden.
6. Monitor en evalueer de bestrijdingsmethoden en pas deze zo nodig aan.

bron: Wageningen Universiteit en Research

---