Vals crisis-alarm

De rentes op Amerikaanse staatsobligaties stellen zich op in recessiestand. Voor het eerst sinds 2007 is er sprake van een (deels) omgekeerde rentecurve, waarbij korte rentes hoger zijn dan langere rentes.

Indicator voor crisis
Zo'n omgekeerde rentecurve geldt op de financiële markten als een van de meest betrouwbare indicatoren dat er een recessie op komst is.

Maandag: rente 2- en 3-jaars obligaties hoger dan de 5-jaars obligaties
Maandag steeg het effectief rendement (de 'yield') op twee- en driejaarsobligaties tot boven het niveau van de vijfjaarsobligaties. Dit is een omkering van wat gebruikelijk is, namelijk dat beleggers een hogere rentevergoeding vragen naarmate de looptijd van een lening langer is.

Dinsdag: 2- en 3-jaars nog steeds nipt hoger
Dinsdagnamiddag stond de 2-jaars rente op 2,825% en de 3-jaars rente op 2,830%. Dat is nipt hoger dan de yield op een staatsobligatie met een looptijd van 5 jaar, die 2,816% bedraagt. Dit verschil tussen korte en langere rentes wordt op de financiële markten nauw in de gaten gehouden, omdat alle economische recessies sinds de jaren '60 vooraf zijn gegaan door een omgekeerde rentecurve. Daarmee is de indicator een van de betrouwbaarste alarmbellen van de financiële markten. In de regel volgt een recessie 6 tot 24 maanden nadat de rentecurve zich heeft omgedraaid.

Belangrijke kanttekening
Een belangrijke kanttekening daarbij is dat het verschil tussen de 2- en 5-jaars rente niet de gebruikelijke manier is om naar de rentecurve te kijken. Gewoonlijk gaat het rentealarm pas echt af als de 2-jaars rente hoger is dan de 10-jaars rente. Zo ver is het nu nog niet, aangezien de 10-jaars rente met 2,946% nog altijd zo'n 12 basispunten boven de 2-jaars rente staat.

Alternatieve manieren
Gebruikelijke alternatieve manieren om naar de rentetermijnstructuur te kijken, zijn het verschil tussen de 3-maands rente (2,412%) en de 10-jaars rente (2,946%). Ook wordt weleens gekeken naar het gat tussen de 10-jaars en de 30-jaars rente, die op 3,203% staat.

Vals alarm
Overigens woedt er een debat over de vraag of de omdraaiing van de rentetermijnstructuur ditmaal geen vals alarm zou kunnen zijn. Jaren van lage inflatie en zeer expansief monetair beleid, zoals het grootschalige opkoopprogramma van de Amerikaanse Federal Reserve, hebben de rentecurve danig verstoord. Zo is de termijnpremie, oftewel de 'risicopremie' voor het langer vastzetten van geld, ditmaal volledig verdwenen.

Uniek verschijnsel
Het is uniek aan deze periode dat de omdraaiing van de rentecurve hierdoor wordt veroorzaakt, en niet doordat de markt de verwachting inprijst dat er de komende jaren een rentedaling op komst is. Om deze reden schreven economen van DNB vorige week nog in economenvakblad ESB dat de alarmbel ditmaal vooralsnog niet zorgwekkend is.
bron: FD.nl dd 4-12-2018

---